Ciśnienie krwi
admin
Jeżeli przetnie się tętnicę, tryska z niej intensywnie krew, co wskazuje, że znajduje się ona w układzie krążenia pod ciśnieniem. Pierwsze doniesienia o pomiarach ciśnienia krwi dochodzą z 1733 r., od angielskiego biologa Stefana Halesa, który podłączył pionowo szklaną rurkę z tętnicą szyjną konia. Krew osiągnęła w rurce wysokość 290 cm i jej poziom rytmicznie się wahał, podnosząc się przy każdym skurczu serca i obniżając się przy rozkurczu. Obecnie najczęściej mierzy się ciśnienie krwi za pomocą sfigmomanometru, czyli urządzenia, w którym pionowa rurka wypełniona jest rtęcią zamiast krwi czy wody. Rtęć jest 13 razy cięższa od wody i dlatego wystarcza kolumna o długości kilkunastu centymetrów, aby równoważyć ciśnienie krwi. Zgodnie z umową ciśnienie krwi podaje się w milimetrach słupa rtęci. Ciśnienie krwi różni się wyraźnie w różnych częściach łożyska naczyniowego. Najwyższe ciśnienie jest w aorcie, w pobliżu serca, gdzie normalnie wynosi ono ok. 140 mm Hg, tj. wypełnia pionową rurkę 14-centymetrowej długości. Następnie maleje ono stopniowo w tętnicach, tętni- czkach i naczyniach włosowatych w miarę zwiększania się odległości od serca. Jeszcze niższe ciśnienie jest w żyłach, przy czym najniższe – w żyłach głównych górnej i dolnej; osiąga ono wartość 0 mm Hg tuż przed wejściem do prawego przedsionka. Duży spadek ciśnienia krwi stwierdza się pomiędzy tętniczkami a małymi żyłami, ponieważ przy przepływie przez naczynia włosowate występuje największe tarcie. Różnice w ciśnieniu krwi ujawniają się najwyraźniej w szybkości i sile z jaką krew wypływa z przeciętych naczyń – szybki, potężny wyrzut z tętnicy i powolny wypływ z naczyń włosowatych i żył.
